Kırgızların tarihi çalgısı jetigen, yeniden dikkat çekiyor

Dikdörtgen tahtadan yapılmış bir gövde üzerine gerilen 7, 17 veya 21 tel sayısı olan jetigen, yapısı itibarıyla kanuna benziyor.

Masa veya diz üzerine konularak ve iki elle çalınan enstrümanla Kazakların yanı sıra Yakut ve Hakas halkları da kendi ezgilerini çalıyor.

Son yıllarda özellikle Kırgız kadınların, geçmişi 1000 yıl öncesine dayanan jetigenin eğitimini alması dikkati çekiyor.

“Unutulan müzik aleti yeniden ilgi uyandırmaya başladı”

Kırgız müzik aleti komuz üzerine eğitim alan, konservatuar mezunu Baktıgül Abdisalamova, müzik hayatına komuz çalarak başladığını ve jetigen ile sürdürdüğünü belirtti.

Abdisalamova, “Jetigen göçebe hayatı yaşamış olan Kırgız halkının unutulan çok eski bir müzik aleti. Jetigen, Manas Destanı’nda adı geçen bir enstrüman. Jetigen adıyla Kırgız bir soy var. Son yıllarda, bu çalgı yeniden ilgi uyandırmaya başladı.” diye konuştu.

Kırgızların bu müzik aletiyle yeniden tanışmaya başladığını belirten Abdisalamova, jetigenin “duygusal ve huzur verici” sesinin bugün televizyon ve radyo programlarının yanı sıra geleneksel konserlerin açılışlarında da duyulabileceğini kaydetti.

“Jetigen müziğini sevdirmeye çalışıyorum”

Abdisalamova, jetigeni müzikseverlere sevdirmeye çalıştığını söyledi.

Toplumda etno müziğe ilginin yüksek olduğunu vurgulayan Abdisalamova, televizyon ve radyo programlarında Kırgız müziğini jetigenle çalarak tanıtmaya gayret gösterdiğini anlattı.

Abdisalamova, ülkede sayılı kadın müzisyenin jetigen de çaldığına işaret ederek “Bu aleti öğretecek çok az eğitmen var. İlgi de az. Genellikle kadınlar eğitimini alıyor. Bana göre bu enstrümanın popüler olması için biraz daha zamana ihtiyacı var.” dedi.

Türkiye’deki kanuna merak duyduğunu ve öğrenmeye başladığını anlatan Abdisalamova, “Biz bir atanın çocuklarıyız. Bu nedenle müzik aletlerimiz de birbirine benziyor. Kanun da jetigen gibi tarihi çok eski bir müzik aleti. Birbirine benzerlikleri ve bir o kadar da farklılıkları var.” diye konuştu.