Samanyolu’nda gizemli bir nesne: Kara delik araştırmalarında bir atılıma yol açabilir

Aralarında İngiltere’deki Manchester Üniversitesi’yle Almanya’daki Max Planck Enstitüsü’nden araştırmacıların yer aldığı ekip, Dünya’dan 40 bin ışık yılı uzakta bir milisaniye pulsarı keşfetti. Saniyede 170 kez dönen bu pulsarlar bir çeşit nötron yıldızı.

Güney Afrika’daki MeerKAT Radyo Teleskobu’yla yapılan incelemelerde tespit edilen bu nesne, bilinen tüm nötron yıldızlarından daha ağır olduğu gibi, bilinen en küçük kara deliklerden de daha hafif.

Nötron yıldızları, dev bir yıldızın süpernova olarak patlamasının ardından kalan kısmın kendi içine çökmesiyle oluşuyor.

Bilinen en ağır nötron yıldızının kütlesi, Güneş’in kütlesinin 2,2 katı. En hafif kara delikse Güneş’in kütlesinin yaklaşık 5 katına denk geliyor.

Araştırmacılar milisaniye pulsarının, dev kütleli yıldızların kütleçekimsel kuvvetlerinden ötürü çökmesiyle oluşan, yıldız kütleli bir kara deliğin (stellar-mass black hole) içinde olduğunu belirledi.

Yıldız kütleli kara deliklerdeki nesnelerin yapısı henüz tam olarak bilinmiyor. Dolayısıyla bilim adamları, keşfin bu alanda önemli atılımların yolunu açabileceğini düşünüyor.

Manchester Üniversitesi’nden Ben Stappers, hakemli dergi Science’ta 18 Ocak’ta yayımlanan araştırmaya ilişkin şu açıklamayı yaptı:

Bu pulsar-kara delik sistemi, kütle çekim teorilerini test etmek için önemli bir veri kaynağı olacak. Bu ağırlıktaki bir nötron yıldızı da nükleer fizikteki yüksek yoğunluklarla ilgili çalışmalar için yeni bilgiler sağlayacak.

Max Planck Enstitüsü’nden Arunima Dutta da pulsar-kara delik ikilisinin yapısına dair edinilecek bilgilerin çığır açıcı olacağını söyleyerek “Bu, nötron yıldızlarını, kara delikleri ve yıldız kütleli kara delik içinde gizlenen diğer her şeyi anlamamızda bir dönüm noktası niteliğinde” dedi.