İyi haber: Dünya’daki yeşillik artıyor! Kötü haber ise, bu Antarktika’da oluyor

Yeni bir araştırma, Antarktika kıtasının en kuzey uzantısı olan Antarktika Yarımadası’nda bitki örtüsünün son 40 yılda on kattan fazla arttığını ortaya koyuyor. Exeter ve Hertfordshire üniversiteleri ile British Antarctic Survey tarafından yürütülen çalışma, uydu verilerini kullanarak bölgedeki “yeşillenmenin” iklim değişikliğine nasıl yanıt verdiğini inceledi.

Antarktika’da yeşillik hızla artıyor

Antarktika Yarımadası, birçok kutup bölgesi gibi, küresel ortalamadan daha hızlı ısınıyor. Bölgedeki aşırı sıcak hava olayları da giderek daha yaygın hale geliyor. 1986 yılında 1 kilometrekareden daha az olan bitki örtüsü, 2021 yılına gelindiğinde yaklaşık 12 kilometrekareye ulaştı. Araştırmaya göre, özellikle 2016-2021 yılları arasında yeşillenme oranı yüzde 30’dan fazla arttı ve yılda 400.000 metrekarelik bir büyüme kaydedildi.

Daha önce yapılan bir çalışmada, Antarktika Yarımadası’ndaki yosun ağırlıklı ekosistemlerden alınan örneklerde, bitki büyüme oranlarının son yıllarda ciddi şekilde arttığına dair kanıtlar bulunmuştu. Yeni çalışma ise uydu görüntüleri kullanarak bu yaygın yeşillenme eğilimini dramatik bir şekilde doğruluyor.

Exeter Üniversitesi’nden Dr. Thomas Roland, Antarktika Yarımadası’nda bulunan bitkilerin – çoğunlukla yosunların – dünyanın en zorlu koşullarında yetiştiğini belirtti. Hertfordshire Üniversitesi’nden Dr. Olly Bartlett ise ekosistemlerin daha da yerleşik hale geldikçe ve iklimin ısınmaya devam ettikçe, yeşillenme alanının daha da artabileceğini ifade etti. Antarktika’da toprak genellikle zayıf veya yok denecek kadar az olsa da, artan bitki örtüsünün organik madde ekleyerek toprak oluşumunu kolaylaştırabileceği ve bu durumun diğer bitkilerin de büyümesine yol açabileceği belirtildi.

Öte yandan araştırmacılar, bu durumun riskler de barındırdığını vurguluyor. Özellikle ekoturistler, bilim insanları veya diğer ziyaretçiler tarafından taşınan istilacı türlerin bölgeye gelme olasılığı endişe yaratıyor.

Antarktika’nın geleceği tehlikede mi?

Dr. Roland, “Antarktika Yarımadası’nın bitki örtüsünün iklim değişikliğine duyarlılığı artık net bir şekilde ortaya çıktı. Gelecekteki insan kaynaklı ısınma ile bu ikonik ve savunmasız bölgenin biyolojisinde ve manzarasında temel değişiklikler görebiliriz,” dedi. Ayrıca bu bulguların, Antarktika Yarımadası ve kıtanın genelinin çevresel geleceği hakkında ciddi endişeler uyandırdığını belirterek, bu değişiklikleri anlamanın ve onları neyin tetiklediğini tam olarak belirlemenin hayati önem taşıdığını vurguladı.

Araştırmacılar, yakın zamanda buzullardan arındırılmış bölgelerin bitkiler tarafından nasıl kolonize edildiğini ve bu sürecin gelecekte nasıl ilerleyebileceğini araştırmaya devam ediyor. Araştırmanın sonuçları, Antarktika Yarımadası’nın hızla değişen ekosistemini anlamak için önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.