Kerkük’te Nüfus Sayımı Öncesi Endişeler

Irak Türkmen Cephesi (ITC) Kerkük Milletvekili Erşat Salihi, ülkede dört gün sonra yapılacak nüfus sayımı öncesi PKK terör örgütü kontrolündeki Mahmur Kampı’ndan kişilerin Kerkük şehrine yerleştirildiğini söyledi.

Salihi, 20 ve 21 Kasım tarihinde yapılacak genel nüfus sayımının Kerkük ve Türkmenlere etkisiyle ilgili AA muhabirine açıklamalarda bulundu.

Söz konusu nüfus sayımının Türkmenlerin Irak’taki varlığı açısından önemli olduğunu ifade eden Salihi, sayımın Kerkük’te 140. maddenin baz alınarak yapılmasını kabul etmediklerini ve bunu Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani’ye de ilettiklerini vurguladı.

Kerkük’ün 2003 öncesi devrik lider Saddam Hüseyin rejimi, sonrasında da Kürt siyasi partiler tarafından demografik değişikliğe uğradığını ve terör örgütü DEAŞ sonrası da (2017) kente şehir dışından binlerce ailenin yerleştirildiğini belirten Salihi, bunların nüfus sayımında kayıtlarının Kerkük şehri üzerine yapılmasından endişe duyduklarını ve bunun bir tehlike oluşturduğunu kaydetti.

“Mahmur Kampı’ndan kimliği belirsiz kişilerin Kerkük’e yerleşmeleri kuşku uyandırıyor”

“Irak’ta 1957 yılında yapılan nüfus sayımını gerçekçi ve müspet bir sayım olarak kabul ediyoruz.” diyen Salihi, şöyle devam etti:

“1957 yılından sonraki sayımlar siyasidir ve Kerkük’ü Türk şehri olmaktan uzak tutmuştur ve o sayımlar bizim için geçerli değildir. Son günlerde özellikle Mahmur Kampı’ndan kimliği belirsiz kişilerin Kerkük’e yerleşmeleri kuşku uyandırıyor. Nitekim, her gün Mahmur Kampı’ndan Kerkük’e 50 ile 100 kişi getiriliyor. Bunların arkasında kim var? Biz defalarca Kürdistan Yurtseverler Birliği’ne (KYB) bu tür olaylara destek vermemelerini söyledik. Hele Kerkük’te kuşkulu şekilde bunları yerleştirmek yasal değil. Merkezi hükümete göre bu kişiler Birleşmiş Milletler (BM) onayıyla gelmiş. Geçtiğimiz günlerde PKK terör örgütü Kerkük’te kaç Türkmen’i hedef almıştı. Şuan BM Kerkük Şubesi’ne bile kuşkuyla bakıyoruz. Mahmur Kampı’ndan 20 yaşında bir PKK’lıyı Kerkük’e yerleştirmesinin nedeni nedir?”

Kerkük’ün Türk şehri olduğunu ifade eden Salihi, Mahmur Kampı’ndan şehre yerleştirilenlerle ilgili işlem yapılması için hükümet ve ilgili makamlara çağrı yaptı.

Tartışmalı 140. madde nedir?

Irak Anayasasında Kerkük ve diğer tartışmalı bölgelerin statüsüyle ilgili olan 140. madde, üç aşamadan oluşuyor.

Buna göre, önce Kerkük ve diğer tartışmalı bölgelerde (Diyala, Musul ve Salahaddin) eski Devlet Başkanı Saddam Hüseyin dönemi ve 2003 sonrası yaşanan demografik değişiklik durumu normalleştirilecek, ardından nüfus sayımı yapılacak ve daha sonra bu bölgelerin merkezi yönetime mi yoksa Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’ne (IKBY) mi bağlanmasına karar verilmesi için referanduma gidilecek. Anayasaya göre tüm bunların Aralık 2007’e kadar gerçekleştirilmesi gerekiyordu.

O dönem Kerküklü Türkmen, Kürt ve Arap siyasi temsilcilerden oluşturulan komisyon hiçbir sonuca ulaşamamıştı ve söz konusu madde 2007 yıl sonunda yürürlükten kalkmıştı.

Kürt siyasi liderler, özellikle Kerkük’ün statüsünün belirlenmesi için 140. maddenin uygulanması gerektiğini savunurken, Kerküklü Türkmen ve Araplar ise maddenin 2007 sonunda hukuken sona erdiğini dile getiriyordu.

Türkmen ve Araplar, Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB) ve Kürdistan Demokrat Partisi (KDP) gibi Kürt siyasi partilerin, Kerkük ve diğer tartışmalı bölgelere ülkenin kuzey kentlerinden bu bölgelerin demografik yapısını değiştirecek ölçüde nüfus kaydırdığını savunuyor.

Irak Federal Mahkemesi, Kerkük ve diğer tartışmalı bölgelerin statüsüyle ilgili olan Anayasanın 140. maddesinin yürürlükte kalmasına karar vermişti.

Irak genelinde 20 ve 21 Kasım’da nüfus sayımı gerçekleştirilecek.

Irak’ta 1987 yılında Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’ndeki (IKBY) şehirler hariç yapılan nüfus sayımının en sonuncusu ise 1997 yılında tüm ülkeyi kapsayarak düzenlenmişti.