Gıdada ‘gizli zam’ ve ‘yalancı indirim’e 550 bin liraya kadar ceza
Marketlerde gıdanın gramajını düşürüp aynı fiyata satış yapmak, mağazalarda bir ürünün önce fiyatını çıkartıp sonra da “indirim yapıldı” şeklinde satışa sunmanın ağır yaptırımları var.
Piyasada tüketiciyi aldatmaya yönelik oyunlara karşı cezai yaptırımlar artırıldı.
Tüketici Konfederasyonu (TÜKONFED) Başkanı Aydın Ağaoğlu, özellikle gıda ürünlerinde gramajlar düşürülerek yapılan “gizli zam” ve fiyatın yükseltilip tekrar düşürülmesiyle “indirim” gibi gösterilen yalancı kampanyalara karşı dikkat edilmesi çağrısında bulundu.
Bir süre önce 5 litrelik iki teneke zeytinyağı aldığını anlatan Ağaoğlu, yaşadıklarını şöyle dile getirdi:
Para verip aldım. O zeytinyağlarından birinin 5 litresi 700 liraydı. Bir diğeri 750 liraydı. Beş litrelik bir erken hasat taş baskı natürel zeytinyağı bu fiyata mümkün değil. Bunu biliyorum. İki tenekeyi para verip aldım. Aldıklarımdan birisi Tarım ve Orman Bakanlığı’nın açıkladığı tağşişli ürünler listesinde yer aldı. Öbürünü de Bakanlığın İstanbul İl Laboratuvarına götürdüm. Oraya da para ödeyerek analize bıraktım. Sonuçlarını alınca konuşuruz.
GİZLİ ZAMMA 550 BİN LİRAYA KADAR CEZA
Tağşiş ve taklitle tüketiciler kandırıldığı gibi büyük markalı firmaların da başka yollarda aldattığını vurgulayan Ağaoğlu, şöyle devam etti:
Gramaj oyunlarıyla bir de gizli zamlar var. Paketli gıdalarda gramajı düşürüyorlar ama paket aynı paket fiyat aynı fiyat. Tüketici bunu aynı fiyat diye alıyor ancak zamlı aldığını bilmiyor. Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliği’nde ’Tüketicilere sunulan bir malda birim fiyatını farklılaştıracak şekilde adet, uzunluk, ağırlık, alan, hacim ölçüleri ve benzeri unsurlarından birinde değişiklik yapılmasına rağmen, değişiklik yapılmadığı düşüncesi uyandıran yanıltıcı ambalajlama uygulamaları’ maddesi bulunuyor. Bu maddeye göre gizli zamla tüketiciyi aldatanlara 550 bin liraya kadar ceza uygulanabiliyor.
“YALANCI İNDİRİMİN CEZASI 550 BİN LİRAYA KADAR ÇIKIYOR”
Yalancı indirime de dikkati çeken Ağaoğlu, şunları kaydetti:
Hakikaten bunu insanlara yeterince anlatamadım. İndirim yapıyorum diyebilmesi için firmanın o ürünün son 30 günde satıldığı en düşük fiyatı baz alması lazım. Yani 100 liraya satmış, 120 ya da 150 liraya satmış. 150 lira üzerinden indirim uygulayamaz. 100 lira üzerinden indirim yapabilir. Bunu fark eden tüketiciler Ticaret Bakanlığına başvurmalı. Otuz gün geriye dönüp satıyorsunuz. 100 liradan satmış en düşük. Yüz liradan daha ucuza satıyorsa indirim diyebilir. Mesela 90 liraya satıyorsa ona indirim yaptın denebilir. Yalancı indirim olduğu takdirde bununla ilgili idari para cezasına muhatap olacaktır. Fiyatı yükseltip sonra indirim yaptık demek tüketiciyi yanıltıcı uygulamalardır ve cezayı gerektirir.
“TÜKETİCİLERE İŞ DÜŞÜYOR”
Tarım ve Orman Bakanlığı ile Ticaret Bakanlığı’nın her ürünü takip etmesinin mümkün olmadığına dikkati çeken Ağaoğlu, denetimde tüketicilere büyük görev düştüğünü söyledi.
Şikayetle ilgili büyük kolaylıklar sağlandığını dile getiren Ağaoğlu, “2025’te değerlenme oranı da artacaktır ancak bu yıl için 104 bin liraya kadar olan uyuşmazlıklarda Tüketici Hakem Heyetleri yetkili. Cep telefonları, çamaşır ve bulaşık makineleri, buzdolaplarında yaşanan sıkıntılarda bile fiyatları açısından mahkemeye gitmeden bu yolla çözüm yolu aranabilir.” dedi.