Dünyanın Dört Bir Yanında Bulunan Tuz Çöllerinin Tamamı Neden Petek Desenlidir?
Tuz çölleri, dünyanın birçok yerinde oluşum gösteren yapılardan. Ancak bu tuz çöllerine dair garip bir detay var. Neredeyse hepsi bal peteğini anımsatan bir desene sahip.
Bir tanesi bile şaşırtıcı şekilde yuvarlak veya elips şekilde değil. Hepsi özellikle bal peteği desenine sahip.
Peki bunun sebebi ne olabilir?
Tuz çölleri, göller ve göletler gibi çeşitli su kütlelerinin bulunduğu yerlerde oluşan düz ve geniş alanlardır.
Uzun yıllar yağmurun yağmaması ve toprak altında suyun birikmesi sebebiyle yüzeydeki su buharlaşır ve geriye yalnızca tuz ve mineraller kalır. Ayrıca bu alanlar, güneşin altında parlayan kuru beyaz denizler gibi görünür ve büyüklükleri görenleri kendine hayran bırakır.
Fakat yüzeylerin üzerinde ortaya çıkan bal peteği desenleri, manzarayı daha da büyüleyici kılar. Öte yandan tuz çölü desenlerinin oluşumu, uzun yıllardır bilim insanlarının dikkatini çekiyordu ve birçok soru işareti doğuruyordu.
Yapılan araştırmalarla, bu desenlerin nasıl oluştuğu ortaya çıkmış oldu.
Son çalışmalara göre tuz çöllerinde görülen bal peteği desenleri, yüzeyin hemen altında bulunan tuzlu suyun hareketi ile oluşur. Hareket, tuzlu su ve daha az tuzlu suyun yoğunluk farkından kaynaklanan bir tür konveksiyon akışıyla gerçekleşir.
Bunun nasıl gerçekleştiğini ifade edecek olursak, örneğin daha az yoğun olan sıcak su yüzeye doğru yükselirken, daha yoğun olan soğuk su dibe çöker. Benzer şekilde tuzlu su daha yoğun olduğu için dibe çekilirken, daha az yoğun olan tatlı su yukarı çıkar.
İşte sürekli devam eden akış, tuz çölünün yüzeyinde yuvarlanan su sütunları oluşturur ve bu da aynı türde desenlerin ortaya çıkmasına olanak sağlar.
Peki neden başka bir şekil değil de çokgen?
Çünkü sütunlar, birden fazla akış aynı anda gerçekleştiğinde birbirlerine baskı yapar. Bu nedenle oluşan şekiller bal peteği desenlidir. Eğer konveksiyon akışı tek düze olsaydı işte o zaman dairesel şekiller görmemiz mümkün olabilirdi.