Dünya bu ay için yeni bir “Mini Ay” kazanıyor: Geçici misafir 2024 PT5

Bu ay Dünya, küçük bir asteroid olan 2024 PT5‘in geçici ziyaretine ev sahipliği yapacak. Dünya’nın ana uydusu Ay, 4 milyar yıldır gezegenimize eşlik ederken, bu yeni Mini Ay sadece iki ay boyunca Dünya’nın yörüngesinde kalacak ve ardından kendi yörüngesine geri dönecek.

“Mini Ay olayları” olarak adlandırılan olayların incelenmesinde uzmanlaşmış bilim insanlarından oluşan bir ekip, bu ilgi çekici yerçekimsel yakalama olayını tespit etti. Yapılan gözlemler, bu küçük asteroitin Dünya’ya yakın bir yörüngede geçici olarak yakalanacağını gösteriyor. Bu keşfi gerçekleştiren ekibin başında bulunan Carlos de la Fuente Marcos, bu gök cisminin Arjuna asteroid kuşağından geldiğini belirtti. Arjuna asteroid kuşağı, Dünya’ya benzer yörüngelerde dolaşan uzay kayalarından oluşuyor ve bu asteroitler Güneş’ten ortalama 150 milyon kilometre uzaklıkta yer alıyor.

İki ay sonra evine geri dönecek

Marcos, Arjuna kuşağındaki bazı cisimlerin Dünya’ya 4,5 milyon kilometre kadar yaklaşabileceğini ve saatte yaklaşık 3.540 kilometre gibi düşük hızlarla hareket edebileceğini açıkladı. Bu koşullar altında, bir gök cisminin Dünya’nın geçici bir uydusu haline gelmesi mümkün olabiliyor. 2024 PT5 de bu hafta başlayarak yaklaşık iki ay boyunca bu süreçten geçecek. Ancak, tam bir Dünya yörüngesini tamamlamayacak.

Bilim insanları, bu tür Mini Ay olaylarının iki türde gerçekleştiğini belirtiyor. İlki, asteroidin Dünya etrafında bir veya daha fazla tam dönüş yaptığı uzun süreli yakalanma olayları. Bu tür olaylar birkaç yıl sürebilirken, ikinci tür olan kısa süreli yakalanmalar, sadece birkaç gün, hafta veya ay sürebiliyor. 2024 PT5’in durumu, kısa süreli bir yakalanma olayı olarak tanımlanıyor.

Esasında bu tür kütleçekim yakalamaları nispeten sık yaşanıyor ve kısa Mini Ay olayları her on yılda birkaç kez meydana gelebiliyor. Öte yandan uzun süreli yakalama olayları nadirdir ve Dünya yaklaşık her on ya da yirmi yılda bir bu olayla karşılaşır.

Bu Mini Ay’ların Dünya’dan ayrılmasına genellikle Güneş’in yarattığı yerçekimsel etkiler neden oluyor. 2024 PT5, iki aylık geçici görevini tamamladıktan sonra Güneş merkezli yörüngesine geri dönecek ve Arjuna kuşağındaki yerine geri dönecek. Ne yazık ki, 2024 PT5 çıplak gözle veya amatör teleskoplarla gözlemlenebilir olmayacak kadar küçük ve sönük. Ancak, profesyonel astronomlar tarafından kullanılan büyük teleskoplarla gözlemlenebilecek.