Emeklilere yapılan zam tartışması

(İSTANBUL) – Çalışma ekonomisi uzmanı Prof. Dr. Aziz Çelik, “Emeklileri dipte eşitlediler. Hükümet, kök aylıkları 10 bin liradan düşük milyonlarca emekliye zam yapıp yapmamayı tartışıyor. Yaklaşık 2 bin veya 2 bin 500 liralık zammı yapmamak için bin dereden su getiriyorlar” dedi.

Çalışma ekonomisi uzmanı Prof. Dr. Aziz Çelik, emekli aylıklarına yapılması beklenen zamla ilgili sosyal medya hesabından açıklama yaptı. Çelik, şunları kaydetti:

“Emeklileri dipte eşitlediler. En düşük emekli aylığı yaması da işe yaramıyor. Hükümet kök aylıkları 10 bin liradan düşük milyonlarca emekliye zam yapıp yapmamayı tartışıyor. Yaklaşık 2 bin veya 2 bin 500 liralık zammı yapmamak için bin dereden su getiriyorlar. Tepki büyük. Mecburen yapacaklar. Yoksa milyonlarca emekli sıfır veya enflasyondan düşük zam alacak ancak bu zam emeklilerin derdine deva olmayacak. En düşük emekli aylığı (tamamlama işlemi) emekli aylıklarının dibe vurması nedeniyle Ocak 2019’da AKP tarafından başlatılan bir yama uygulamasıdır (5510 sayılı yasa Ek 19. madde). Ancak bu uygulama emeklilere insanca yaşayacak asgari bir aylık sağlamadığı gibi bütün emekli aylıklarını dipte eşitledi. 2019’da ortalama emekli aylığı en düşük emekli aylığının 2 katı iken 2024’te yüzde 16 fazlasına geriledi.

“Emekli aylıklarına AB ülkeleri oranında kaynak aktarıverin”

Tıpkı asgari ücrette olduğu gibi emekli aylıklarını da dipte eşitlediler. Bu sistemle emeklilere bütçeden/GSYH’den ek kaynak aktarılmıyor. Yukarıdaki emekliden alınıp aşağıdaki emekliye veriliyor. Sonuçta emekliler yoksullaşıyor. Emekli aylıklarının düşmesinin asıl sebebi aylık bağlama oranının (ABO) ve güncelleme katsayısının AKP tarafından düşürülmesidir. Kısaca 2008 tarihli 5510 sayılı karşı devrimidir. Yama ile olmaz. İntibak yasası çıkmalı ve ABO ve güncelleme katsayıları eski düzeyine yükseltilmelidir. En düşük emekli aylıkları ve diğer emekli aylıkları insanca yaşayacak ve dengeli bir düzeye çıkarılmalıdır. Bunun yolu basittir. Emekli aylıklarına AB ülkeleri oranında kaynak aktarıverin. Türkiye’de GSYH’den emekli aylıklarına ayrılan pay yüzde 4,1 civarında, AB ülkelerinde ise yüzde 9,5 düzeyinde. Çözüm yama değil, emekliler için daha fazla kamu harcamasıdır”