Dünya hazırlıksız: 14 yıl önce haberimiz olsa bile göktaşı çarpması kaçınılmaz

Saatte binlerce kilometre hızla Dünya’ya çarpan devasa bir uzay taşı, insanlığı tamamen yok edebilir.

Endişe verici olan ise yeni raporlar, 14 yıl öncesinden bu cismi tespit etmiş olsak bile böyle bir olasılığa hazırlıklı olmadığımızı öne sürüyor.

NASA ve ABD hükümeti tarafından yayınlanan resmi belgede, asteroit felaketi yönetim planlarının yeterli düzeyde olmadığı belirtiliyor.

Raporda, ‘Asteroit tehdidi senaryosunda uzay görevleri hakkında karar alma süreci hala belirsizliğini koruyor.’ denildi.

Simülasyon yapıldı

Tatbikat sırasında uzmanlar, daha önce hiç tespit edilmemiş bir göktaşının yaklaşık 14 yıl içinde Dünya’ya çarpma ihtimalinin yüzde 72 olduğu varsayımsal bir senaryoya yönelik potansiyel ulusal ve küresel tepkileri değerlendirdi.

Varsayımsal senaryonun bir parçası olarak cismin boyutunu, bileşimini ve uzun vadeli yörüngesini kesin olarak belirlemek mümkün değildi.

Ancak modeller, göktaşının çarpması durumunda bölgesel veya ülke çapında bir alanı tahrip edebileceğini gösteriyor.

İşleri daha da karmaşık hale getiren şey, simülasyonda göktaşının Dünya’dan bakıldığında Güneş’in arkasından geçmesi nedeniyle, gerekli takip gözlemlerinin en az yedi ay ertelenmesi gerektiğiydi ki bu da kritik bir zaman kaybıydı.

“Yeterli önlemimiz yok”

Washington’daki NASA Genel Merkezi emekli gezegen savunma subayı Lindley Johnson, şunları söyledi:

Büyük bir asteroit çarpması, insanlığın yıllar önceden tahmin edebilecek ve önlemek için harekete geçebilecek teknolojiye sahip olduğu tek doğal felakettir. Ancak ne yazık ki yeteri kadar önleme sahip değiliz.

Bulgular, endişe verici bir şekilde, “asteroid çarpması felaket yönetim planlarının tanımlanmadığını” ve insanların böyle bir uzay taşı hakkında bilgi sahibi olmasını sağlayacak “küresel koordinasyonun zamanında yapılmasına” daha fazla dikkat edilmesi gerektiğini öne sürüyor.

NASA’nın Dünya Yakınındaki Nesneler Programı’na göre, Dünya’ya ortalama her 5 bin yılda bir futbol sahası büyüklüğünde bir kaya parçası çarpıyor ve her bir milyon yılda bir de medeniyeti sona erdiren bir asteroit düşüyor.

DART görevi göktaşının yörüngesini değiştirmişti

NASA, DART asteroit saptırma misyonuyla çok önemli bir dönüm noktasına ulaşmıştı.

Eylül 2022’de DART uzay aracı kasıtlı olarak 17 milyon km uzaktaki bir asteroit olan Dimorphos’a çarptı.

Bu asteroit Dünya için bir tehdit oluşturmasa da başarılı görev, böyle bir yöntemin, eğer gerekirse bir uzay kayasının yörüngesini etkileyebileceğini kanıtladı.

Bası asteroitler tehlikeli

2017 yılında yapılan bir araştırmaya göre, yalnızca çapı en az 18 metre olan asteroitler Dünya’ya doğru yöneldiklerinde potansiyel olarak ölümcül olabiliyor.

Güneş Sistemi’ndeki bilinen en büyük asteroit olan Ceres, 160 km çapında ve insanların yaşayabileceği kadar büyüktür .

Neyse ki Ceres’in Dünya’ya çarpma ihtimali düşük, çünkü yörüngesi Mars ile Jüpiter arasında ve Dünya’nın yörüngesiyle kesişmiyor.

Yapılan bir araştırmaya göre, bazı uzay kayası türlerinin insan yapımı herhangi bir nesneyle saptırılması çok zor veya imkansız olabilir.