Yaz seyahati talebi artarken havayolları uçak sıkıntısı çekiyor

Havayolu sektörü, seyahat talebindeki artışın pandemi öncesi seviyeleri aşması beklenirken, havayolu şirketlerinin uçak teslimatlarında bir eksiklikle karşı karşıya kalması nedeniyle zorlu bir yaza hazırlanıyor. Başlıca üreticiler Boeing ve Airbus’ın üretim sorunlarıyla boğuşması, taşıyıcıların kullanımına sunulan yeni uçak sayısında keskin bir düşüşe yol açıyor.

Havayolları, yakıt verimliliği daha düşük olan eski jetlerin bakımına büyük yatırım yapıyor ve kıtlık nedeniyle uçak kiralamak için daha yüksek ücretler ödüyor. Bu çabalara rağmen, bazı havayollarının uçuş programlarını azaltmaktan başka çaresi kalmadı.

Seyahat veri firması OAG, yaz sezonunda havayolu şirketlerinin güçlü bir performans sergileyeceğini ve uçak biletlerinde artış olacağını öngörüyor. Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği (IATA) bu yıl için küresel havayolu kapasitesinde %9’luk bir büyüme öngörmüştü, ancak Boeing’in devam eden güvenlik krizi ışığında bu tahmin artık aşırı iyimser görünüyor.

Boeing ve Airbus’taki üretim sorunlarının havayolu şirketlerinin beklenenden %19 daha az uçak teslim almasıyla sonuçlanması bekleniyor. Bu durum özellikle, planladıklarından %32 daha az uçak teslim alacak olan ve birçoğu Boeing 737 MAX’e bel bağlayan ABD’li taşıyıcıları etkiliyor. 737 MAX’in üretimi, 5 Ocak’ta Alaska Havayolları’na ait bir uçakta meydana gelen hava paneli patlamasının ardından kısıtlanmıştı.

Boeing’in yaşadığı zorluklar, 737 MAX üzerindeki yasal üretim limitleri ile daha da artmış ve şirket azaltılmış üretim hedeflerini bile karşılamakta zorlanmıştır. Ayrıca, RTX Corp’un Pratt & Whitney motorlarıyla donatılmış 650 kadar Airbus A320neo jeti, bilinen bir kusur nedeniyle 2024’ün ilk yarısında incelemeler için yere indirilebilir.

Uçak sıkıntısı karşısında Avrupa’da Ryanair, ABD’de United ve Southwest gibi havayolu şirketleri rotalarında kesintiye gitmiş, işe alım ve personel stratejilerini değiştirmiştir.

Uçak kiralama piyasasında bir patlama yaşandı ve yeni Airbus A320-200neo ve Boeing 737-8 MAX uçakları için kira oranları 2008 ortalarından bu yana görülmemiş bir oran olan aylık 400.000 dolara ulaştı. Airlines for America (A4A) baş ekonomisti John Heimlich’e göre, havayolları şu anda pandemi öncesi rakamlara kıyasla kiralamalara %30 daha fazla harcama yapıyor.

Havayolları ayrıca eski jetleri ekonomik ömürlerinden daha uzun süre ellerinde tutarak bakım ve onarım maliyetlerinin artmasına neden oluyor. Geçen yıl United, Delta ve American’ın bakım giderleri 2019’a göre %40 daha yüksekti.

Hava yolculuğuna olan talep yüksek seyretmeye devam ederken, 2019’da 4,5 milyar olan yolcu sayısının 2024’te 4,7 milyara ulaşması bekleniyor. Yüksek talebe rağmen artan kiralama, onarım ve işçilik maliyetlerinin havayolu şirketlerinin kârlarını etkilemesi bekleniyor. ABD’li yolcu havayolları geçen yıl, özellikle Delta ve United’ın etkisiyle, %4,5’lik bir vergi öncesi marj bildirdi.

Ancak, yüksek enflasyonun seyahat bütçelerini etkilemesi nedeniyle geçen yıla kıyasla bu yaz daha az Amerikalı uçmayı planlıyor. Havayolu ücretleri yıllık bazda düşmüş ancak aylık bazda artış göstermiştir. Havayolları yakında büyüme planları ve kapasite kısıtlamalarını yönetme stratejileri hakkında güncellemeler sunacak ve Delta Air Lines ile başlayarak üç aylık sonuçları raporlamaya başlayacaklar.

InvestingPro İçgörüleri

Havacılık ve uzay endüstrisinin, özellikle de Boeing’in karşılaştığı mevcut zorluklar, özellikle de beklenen seyahat artışına hazırlanırken havayolu sektörü üzerinde önemli etkilere sahiptir. Havacılık ve Savunma sektörünün önemli oyuncularından biri olan Boeing, üretim gecikmeleri ve uçak teslimat programlarını etkileyen mevzuat sorunları nedeniyle yoğun bir inceleme altında. InvestingPro verileri, Boeing için havayollarının operasyonel stratejilerini ve finansal planlamalarını etkileyebilecek birkaç kritik ölçütü vurgulamaktadır.

Boeing’in piyasa değeri 110,78 milyar dolar olup, son dönemde yaşanan engellere rağmen sektördeki önemli büyüklüğünü yansıtmaktadır. Bununla birlikte, şirketin finansal sağlığı sorgulanmaktadır; -49,60’lık negatif F/K oranı, şu anda kâr elde etmediğini göstermektedir. Bu durum, 2023’ün 4. çeyreği itibariyle son on iki ay için düzeltilmiş F/K oranının -116,43 ile daha da düşük olmasıyla pekişiyor ve yatırımcıların Boeing’in yakın vadedeki kazanç potansiyeline temkinli yaklaştığını gösteriyor.

Ayrıca, şirketin aynı dönemdeki brüt kar marjı %11,89 olup, özellikle diğer sektör oyuncularıyla karşılaştırıldığında zayıf kabul edilmektedir. Bu durum, Boeing’in uçaklarına güvenen havayolları için endişe verici olabilir çünkü üreticinin yeni teknolojilere veya iyileştirmelere yatırım yapma ve bunları sunma kabiliyetini etkileyebilir.

Boeing için InvestingPro İpuçları, net gelirin bu yıl artması beklenirken, analistlerin önümüzdeki dönem için kazançlarını aşağı yönlü revize ettiklerini ve önümüzdeki potansiyel zorlukların sinyalini verdiklerini gösteriyor. Dahası, analistler şirketin bu yıl kârlı olmasını beklemiyor, bu da teslimat hedeflerini karşılama kabiliyeti açısından sonuçlar doğurabilir ve potansiyel olarak pazardaki fiyatlandırma gücünü etkileyebilir.

Daha derin bir analizle ilgilenen okuyucular için InvestingPro, Boeing hakkında https://www.investing.com/pro/BA adresinde bulabilecekleri ek ipuçları sunuyor. Kullanıcılar INVTROZEL1A kupon kodunu kullanarak yıllık veya iki yıllık Pro ve Pro+ aboneliklerinde ek %10 indirim kazanarak bu analizlere erişebilirler. Boeing’in finansal ve piyasa pozisyonu hakkında daha kapsamlı bir anlayış sağlayabilecek 11 InvestingPro İpucu daha mevcut.

Reuters bu makaleye katkıda bulunmuştur.

Bu makale yapay zekanın desteğiyle oluşturulmuş, çevrilmiş ve bir editör tarafından incelenmiştir. Daha fazla bilgi için Şart ve Koşullar bölümümüze bakın.