ASML, Hollanda’dan ayrılmak istiyor olabilir

ASML, dünyanın en büyük litografi makineleri üreticisi konumunda ve mevcut durumda bu alanda tek el konumunda. Hollanda’da bulunan şirketin önümüzdeki dönemlerde yurtdışına açılma planları olduğunu bilinirken Hollanda hükümeti, şirketi ülkede tutmak için gizli bir plan üzerinde çalışıyor. ‘Beethoven’ adı verilen plan, ASML’nin vergi indirimi ve işgücü göçü düzenlemeleri gibi iş ortamına ilişkin endişelerini gidermeyi amaçlıyor.

ASML yurtdışına açılabilir

ASML, önümüzdeki birkaç yıl içinde üretim kapasitesini önemli ölçüde artırmayı hedefliyor. Bu kapasite artırımının ise çeşitli nedenlerden dolayı yurtdışında gerçekleştirilmesi planlanıyor. Belirtilenlere göre ASML, üretim kapasitesini 2025-2026 yılları arasında yılda 600 derin ultraviyole (DUV) litografi sistemine, 2025-2026 yılları arasında yılda 90 Low-NA aşırı ultraviyole (EUV) litografi makinesine ve 2027-2028 yılları arasında ise yılda 20 High-NA EUV litografi aracına çıkarmayı planlıyor. Ayrıca şirketin mevcut Hollanda iş ortamından memnun olmadığı belirtiliyor.

Son yıllarda ASML’nin adını çok sık duymaya başladık zira şirketin önemi artık ekonomik nedenlerden stratejik nedenlere kaymış durumda. Firma, en ileri süreç teknolojilerini üretmek için gerekli olan (3nm vb.) Low-NA ve High-NA EUV araçlarının tek üreticisi konumunda. DUV litografi araçlarında ise aslan payına sahip. Bununla birlikte sadece TSMC, Intel ve Samsung gibi şirketler değil ülkeler de artık kendi topraklarında çip üretimini güvence altına almak istiyor ve haliyle talep de kaçınılmaz olarak artıyor.

Firma talep nedeniyle tesis ve kapasitesini diğer ülkelerde artırmayı düşünüyor ancak bu düşünce genel anlamıyla Hollanda koşullarındaki memnuniyetsizliğe dayanıyor. ASML daha esnek çalışma (firmanın çalışanlarını yüzde 40’ı göçmen) şartları, vergi ortamı ve mevzuatta değişiklikler istiyor. Hollanda, geçmişte benzer kayıplar yaşandığı için (Shell, Unilever) ASML konusunda sorunları çözmek istiyor.