Dolar 33,9762
Euro 37,6709
Altın 2.725,36
BİST 9.771,16
Adana Adıyaman Afyon Ağrı Aksaray Amasya Ankara Antalya Ardahan Artvin Aydın Balıkesir Bartın Batman Bayburt Bilecik Bingöl Bitlis Bolu Burdur Bursa Çanakkale Çankırı Çorum Denizli Diyarbakır Düzce Edirne Elazığ Erzincan Erzurum Eskişehir Gaziantep Giresun Gümüşhane Hakkari Hatay Iğdır Isparta İstanbul İzmir K.Maraş Karabük Karaman Kars Kastamonu Kayseri Kırıkkale Kırklareli Kırşehir Kilis Kocaeli Konya Kütahya Malatya Manisa Mardin Mersin Muğla Muş Nevşehir Niğde Ordu Osmaniye Rize Sakarya Samsun Siirt Sinop Sivas Şanlıurfa Şırnak Tekirdağ Tokat Trabzon Tunceli Uşak Van Yalova Yozgat Zonguldak
İstanbul 25°C
Hafif Yağmurlu
İstanbul
25°C
Hafif Yağmurlu
Paz 27°C
Pts 28°C
Sal 29°C
Çar 28°C

Bazı yıldızların kara delikleri yutabileceği bulundu

Kara delikler kendilerine çok yaklaşan her şeyi yutmalarıyla ünlü olsalar da onları da avlayan bir şeyler olabilir. Yeni bir çalışma, yıldızların çok küçük kara delikleri yakalayıp çekirdeklerinde tutabilmelerinin mümkün olduğunu öne sürüyor …

Bazı yıldızların kara delikleri yutabileceği bulundu
20 Aralık 2023 18:37
57
Kara delikler kendilerine çok yaklaşan her şeyi yutmalarıyla ünlü olsalar da onları da avlayan bir şeyler olabilir. Yeni bir çalışma, yıldızların çok küçük kara delikleri yakalayıp çekirdeklerinde tutabilmelerinin mümkün olduğunu öne sürüyor. Hatta araştırmaya göre bu yıldızları bulmanın bir yolu bile olabilir ve eğer bulunabilirlerse, karanlık maddeyi anlamamıza yardımcı olabilirler.

Kara deliklerin yıldızların ölümünden sonra doğanlar ve galaksilerin merkezinde olan süper kütleli canavarlar gibi çeşitli biçimleri olabiliyor. Öte yandan Büyük Patlama‘dan hemen sonra çok sayıda kara deliğin (İlksel kara delikler) oluşmuş olması gerektiği ve bunların hala kozmosun etrafında sürükleniyor olabileceği uzun zamandır bilim dünyası tarafından ileri sürülmekte. Kara delikler bizim için esasen görünmez olsalar da, varlıklarını çevrelerindeki madde üzerindeki kütleçekimsel etkilerinden çıkarabiliriz.

Yıldızlar tarafından yutulan kara delikler

Stephen Hawking ilk olarak Güneş’in içinde ilksel kara deliklerin (BH) varlığını öne sürmüştü ve şimdi Max Planck Astrofizik Enstitüsü tarafından yapılan açıklamaya göre araştırmacılar küçük, ilksel kara deliklerin yeni oluşan yıldızlar tarafından yakalanabileceğini gösteren bir model oluşturdular.

Büyük Patlama’dan sonraki ilk saniyede oluşan bu ilksel kara deliklerin Güneş’in içinde var olabileceği ve birikim yoluyla parlaklığına katkıda bulunabileceği öne sürülüyor. Max Planck Astrofizik Enstitüsü’nden (MPA) bir grup araştırmacı, bu “Hawking yıldızlarının” gelişimini detaylandıran simülasyonlar gerçekleştirdi.

Hawking yıldızları, muhtemelen ilksel kara delikleri yakalayabilecek yeni oluşan yıldızlar olarak adlandırılıyor.

Bu öneri, yıldızların içindeki ilksel kara deliklerin yıldız evrimini önemli ölçüde etkileyebileceği fikrini ortaya atarak astronomik fenomenlere potansiyel çözümler sunmakta ve daha fazla keşif için araştırma ve tahminleri geliştirmekte.

Bilim insanları ayrıca bu görüşün karanlık maddenin varlığına dair potansiyel bir açıklama sunduğunu da belirtiyor. MPA Yıldız Bölümü Direktörü Selma de Mink, “Böyle ilkel kara deliklerin var olup olmadığını bile bilmiyoruz ama yine de ilginç bir düşünce deneyi yapabiliriz.” dedi.

Böylesi bir örnekte Güneş nihayetinde küçük bir kara delik olacak

Araştırmacılar, teorinin bu tür kara deliklerin yıldızlar içindeki sonuçlarını, yıldız evrimi üzerindeki etkilerini ve varlıklarının gözlemlenebilir sonuçlarını araştırdığını belirttiler. Çalışma, Güneş‘in evriminin, nükleer reaksiyonları bastıran yığılma kaynaklı enerji nedeniyle yaklaşık 100 milyon yıl boyunca parlaklığının yarısına kadar kararacağını ortaya koydu. Güneş daha sonra tamamen konvektif bir yıldıza dönüşecek, potansiyel olarak birkaç milyar yıl boyunca bir altdev yıldız olarak parlayacak ve nihayetinde bir güneşaltı kütleli kara delik haline gelecek.

Çalışma ayrıca çeşitli yıldız kütleleri ve metaliklikler için sonuçlar sunmakta ve kara delikli yıldızların benzersiz iç yapılarının asterosismoloji yoluyla tespit edilebileceğini öne sürmekte.

Güneş bir örnek olarak kullanılsa da, Hawking yıldızlarının küresel kümelerde ve ultra soluk cüce galaksilerde yaygın olacağını düşünmek için iyi nedenler var. Bu da Hawking yıldızlarının hem ilkel kara deliklerin varlığını hem de karanlık madde olarak olası rollerini test etmek için bir araç olabileceği anlamına geliyor

Böyle bir şey mümkün mü?

Stephen Hawking, çok nadir durumlarda yeni oluşan yıldızların yaklaşık bir asteroid kütlesinde küçük ilksel kara delikleri yakalayabileceği fikrini ortaya atan ilk kişiydi. Bu senaryoya göre kara delik daha sonra yıldızın merkezine batacak, ancak ev sahibini yok edemeyecekti. Yıldızlar içlerinde nükleer füzyon reaksiyonları gerçekleştirirken, yoğun enerji dışarıya doğru akar ve bu basınç yıldızın kendi içine çökmesini engeller. Ancak bu aynı zamanda merkezdeki varsayımsal bir kara deliği besleyebilecek gaz miktarını da sınırlar. Peki böyle bir ikili uyum içinde yaşayabilir mi?

Max Planck Astrofizik Enstitüsü’ndeki bilim insanları kara delik için farklı başlangıç kütleleri kullanarak “Hawking yıldızları” olarak adlandırılan bu yıldızların evrimini modelledi ve şaşırtıcı bir şekilde bu yıldızlar, beklenenden çok daha kararlı bir halde yaşayabiliyorlar. Üstelik dışarıdan tespit edilmeleri de neredeyse imkansız.

Araştırmanın başyazarı Earl Patrick Bellinger, “Güneşimizin merkezinde biz fark etmeden Merkür gezegeni kadar büyük bir kara delik bile olabilir.” diyor.

YORUMLAR

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yukarıdaki form aracılığıyla siz yapabilirsiniz.